Kolejny z serii odcinek "Akademii zwierzowiedzy" transmitowany był w radiu Opole w dniu 13 marca 2025r. Tym razem rozmawialiśmy o faktach i mitach dotyczących trudnego tematu jakim są kastracje i sterylizacje zwierząt domowych. Do udziału w tym odcinku zaprosiliśmy Urszulę Skowron - lekarza weterynarii oraz właścicielkę Gabinetu weterynaryjnego Primo-Vet w Zawadzie oraz Annę Neugebauer - właścicielkę Kociej Kawiarni Niebieski Kot w Opolu.

Odcinek 7: " Fakty i mity w kastracji psów i kotów"

Kastracja i sterylizacja kotów oraz psów to tematy, które budzą różne, nawet skrajne emocje. Wielu opiekunów zwierząt ma błędne przekonania nt. kastracji, które mogą wynikać z niewiedzy lub ciągle funkcjonujących mitów. Do mitów tych zalicza się, ciągle pokutujące w społeczeństwie przekonanie, że suczka musi przynajmniej raz urodzić. Brak jest jednak naukowych dowodów na to, że samice muszą przejść przez ciążę dla swojego zdrowia. Opiekunowie obawiają się również, że zwierzę po zabiegu stanie się otyłe. Rzeczywiście zmiany hormonalne po zabiegu mogą wpływać na metabolizm, jednak odpowiednia dieta i aktywność fizyczna pomagają utrzymać prawidłową wagę zwierzęcia. O to jednak musi już zadbać opiekun zwierzęcia.

Ten i wiele innych mitów, często stoją na przeszkodzie podjęcia decyzji o kastracji przez opiekunów psów i kotów. Zabiegi kastracji i sterylizacji niosą jednak ze sobą wiele korzyści, zarówno dla samych zwierząt, jak i dla społeczeństwa. Oto kilka punktów, dla których warto rozważyć kastrację zwierzęcia i korzyści płynące z tego zabiegu:

• Zdrowie: Kastracja i sterylizacja mogą pomóc w zapobieganiu wielu chorób (np. nowotworów narządów rozrodczych, jest to też prewencja przed ropomaciczem w przypadku suk). Kastracja samic zapobiega problemom związanym z ciążami, które mogą prowadzić do komplikacji zdrowotnych u zwierząt, zwłaszcza jeśli są to zwierzęta potencjalnie zagrożone bezdomnością lub koty wolno żyjące.
• Kontrola populacji zwierząt: Zabieg kastracji i sterylizacji to kluczowe zabiegi w walce z bezdomnością. Psy i koty, które nie rozmnażają się w sposób niekontrolowany, zmniejszają liczbą niechcianych zwierząt, które trafiają do schronisk, co jest ważne szczególnie w kontekście przepełnionych schronisk oraz ograniczonych zasobów.
• Zmniejszenie liczby rannych i chorych zwierząt, zarówno poprzez redukcję zachowań agresywnych prowadzących do różnych urazów, jak i niekontrolowanego błąkania się zwierząt bezdomnych czy kotów wolno żyjących. Mniejsza liczba kotów wolno żyjących, to mniej kotów ginących w wyniku potrąceń przez samochód czy umierających bez pomocy w wyniku różnych chorób.
• Zmiana zachowania: Kastracja może zredukować niektóre problemy behawioralne, jednak należy pamiętać, że nie jest to rozwiązanie do każdego zachowania, gdyż w pewnych sytuacjach kastracja może zaszkodzić (np. w przypadkach psów lękliwych lub pozostających nisko w hierarchii). Ważne aby pamiętać, że kastracja może pomóc w przypadku niektórych problemów, ale nie zmieni całkowicie charakteru zwierzęcia, a ewentualne problemy behawioralne warto skonsultować ze specjalistą.
• Eliminacja uciążliwych i niepożądanych zachowań kotów, związanych z rozmnażaniem np. "śpiewanie" po nocach podczas rujki czy obsikiwanie terenu przez kocury.

Kiedy warto wykonać zabieg kastracji? Oczywiście w każdym przypadku termin zabiegu warto skonsultować z lekarzem weterynarii, a zalecenia w tym zakresie są inne dla psów, a inne dla kotów.

W przypadku kotów, większość lekarzy weterynarii zaleca kastrację nie później niż zaraz po osiągnięciu dojrzałości płciowej (około 5-6 miesiąc życia). Jednak coraz więcej weterynarzy zaleca przeprowadzenie zabiegu już w 3-4 miesiącu życia, szczególnie w przypadku kotów, które będą żyły w schroniskach lub w ramach programów kontrolowania populacji.

W przypadku psów, zabieg kastracji zaleca się dopiero po osiągnięciu dojrzałości płciowej, gdyż wcześniejsze wykonanie zabiegu wiąże się ze zwiększonym ryzykiem chorób stawów, takich jak dysplazja stawu biodrowego.

Podsumowując. Nie należy obawiać się kastracji zwierząt, a  przy podejmowaniu decyzji opierać się na faktach i skonsultować  stan zdrowia zwierzęcia z weterynarzem, tak by decyzja opiekuna była najlepszą dla pupila.